Prawnik Zawiercie – Decyzje unijne
Prawnik Zawiercie – Porady prawne Zawiercie – SALVOIURE – www.salvoiure.pl
Zgodnie z art. 288 TFUE decyzja wiąże w całości, a ta, która wskazuje adresatów, wiąże tylko tych adresatów. Ta nowa definicja, obowiązująca od czasu wejścia w życie Traktatu z Lizbony, uwzględnia dotychczasową praktykę przyjmowania przez instytucje unijne decyzji, w których nie jest wskazany adresat. W rezultacie adresatami decyzji mogą być zarówno państwa członkowskie (pojedyncze lub kilka z nich), jak i jednostki (osoby fizyczne i prawne)[1].
Decyzje nie stanowią zatem jednolitej grupy aktów prawnych. Najczęściej mają charakter indywidualny i wówczas porównuje się je do aktów administracyjnych w prawie krajowym (przykładem są decyzje Komisji wydawane w ramach polityki konkurencji, a skierowane do indywidualnych przedsiębiorców). Mogą mieć również bardziej ogólny charakter, jeśli skierowane są do wszystkich lub większości państw członkowskich. Wreszcie można spotkać decyzje szczególnego rodzaju, jak np. decyzję Rady ustanawiającą Sąd Pierwszej Instancji (obecnie Sąd) bądź wprowadzające programy w różnych obszarach prawa Unii Europejskiej. Tego typu decyzje należy zaliczyć do aktów sui generis, czyli pewnego typu wiążących aktów nienazwanych, które tylko formalnie noszą nazwę decyzji[2].
Decyzje najczęściej pojawiają się w sferze wspomnianej już polityki konkurencji, wspólnej polityki rolnej, rybołówczej i handlowej oraz w ramach Unii Gospodarczo –Walutowej (tu autorem decyzji jest Europejski Bank Centralny).
Decyzja jako akt obowiązujący w całości, ale jeśli wskazuje adresata, to tylko jego, jest aktem pośrednim między rozporządzeniem a dyrektywą. Odróżnienie jej od dyrektywy jest jednak łatwiejsze z tego względu, że ma inny sposób wiązania – wiąże w całości. Ponadto może je zbliżać krąg adresatów, co dotyczy zwłaszcza decyzji skierowanych do wszystkich państw członkowskich. W tym wypadku należy zastosować kryteria pochodzące z orzecznictwa Trybunału. Wynika z niego, że decyzje są adresowane do określonej liczby indywidualnie oznaczonych lub dających się określić podmiotów. W orzeczeniu z 14 grudnia 1962 roku w sprawie Confederation nationale des producteurs de fruits et legumes i inni v. Rada EWG[3] Trybunał stwierdził wyraźnie, że „kryterium odróżnienia decyzji i rozporządzenia należy szukać w ogólnym zastosowaniu danego środka”[4]. Decyzja ma znaczenie dla specyficznie określonych jednostek, a jej podstawowe cechy wynikają z ograniczenia zakresu podmiotów, do których jest adresowana. Natomiast rozporządzenie, które ma charakter ustawodawczy, nie jest skierowane do ograniczonej grupy osób, indywidualnie oznaczonych lub dających się określić, ale znajduje zastosowanie do obiektywnie określonych sytuacji. Wywołuje ono natychmiastowe skutki prawne we wszystkich państwach członkowskich wobec osób oznaczonych w ogólny i abstrakcyjny sposób[5].
Jeśli decyzje mają ogólny charakter, mogą być implementowane przez wydanie decyzji wykonawczych. Wówczas mamy do czynienia z implementacją unijną, najczęściej dokonywaną przez Komisję. Państwa członkowskie nie pozostają jednak obojętne wobec procesu implementacji takich decyzji. Mogą one bowiem nakładać na państwa obowiązek podjęcia wszelkich niezbędnych środków dla ułatwienia ich wykonania, a także obowiązek przekładania sprawozdania Komisji z implementacji decyzji.
Prawnik Zawiercie – Porady prawne Zawiercie – SALVOIURE – www.salvoiure.pl
[1] ibidem.
[2] J. Maliszewska – Nienartowicz, System instytucjonalny…, op. cit., s. 284.
[3] Wyrok ETS z 14 grudnia 1962 r. w sprawach połączonych 16/62 i 17/62, Confederation nationale des producteurs de fruits et legumes i inni przeciwko Radzie Europejskiej Wspólnoty Gospodarczej, Zb. Orz. 1962, s. 901.
[4] A. Łazowski, Źródła prawa…, op. cit., s. 123.
[5] J. Barcz, Przewodnik po Traktacie…, op. cit., s. 79.
